Bệnh viêm phế quản là một căn bệnh khá phổ biến nay nay ở nhiều lứa tuổi của trẻ em. Được biết, viêm phế quản chính là do virus gây nên với những hiện tượng viêm nhiễm kích thích. Vi khuẩn này sẽ có thể phất triển mạnh mẽ nhất khi ở trong môi trường ô nhiễm, sức đề kháng yếu, thời tiết lạnh,… Nếu như trẻ mắc bệnh viêm phế quản cha mẹ không nên cho trẻ sử dụng quá nhiều kháng sinh sẽ ảnh hưởng đến sức đề kháng của trẻ. Vậy cha mẹ cần làm gì khi trẻ mắc phải bệnh viêm tiểu phế quản? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Prifect.
Mục lục
Bệnh viêm phế quản là gì?
Viêm tiểu phế quản là một trong các bệnh lý nhiễm trùng của đường hô hấp dưới thường gặp ở trẻ nhỏ. Tình trạng nhiễm trùng gây viêm, phù nề đường thở, tăng tiết dịch, vì vậy các đường thở có đường kính nhỏ (các tiểu phế quản) dễ bị bít tắc một phần hoặc hoàn toàn, điều này có thể làm cho trẻ khó thở. Trong khi đó, ở người lớn hoặc trẻ lớn chỉ biểu hiện triệu chứng cảm lạnh nhẹ.
Viêm tiểu phế quản thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 24 tháng tuổi, đặc biệt là ở trẻ từ 3 – 6 tháng tuổi do khoang mũi và cấu trúc đường thở nhỏ dễ bị tắc nghẽn hơn so với trẻ lớn và người lớn. Trong năm đầu tiên của cuộc đời, cứ 100 trẻ sẽ có 11 trẻ bị viêm tiểu phế quản, thậm chí còn có thể cao hơn nếu vào mùa cao điểm. Một số trẻ dễ bị viêm tiểu phế quản như: trẻ trai, trẻ sinh non tháng, nhẹ cân, trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ … Ngoài ra môi trường sống đông đúc cũng tạo điều kiện cho việc lây lan mầm bệnh khiến trẻ dễ mắc bệnh.
Những triệu chứng khi trẻ mắc phải bệnh viêm phế quản
Ban đầu, trẻ có các triệu chứng như cảm lạnh thông thường: ho, chảy mũi, hát hơi, có thể sốt nhẹ khoảng 380 hoặc không sốt. Vài ngày sau, trẻ bắt đầu ho nặng hơn, khò khè và thở nhanh. (Cha mẹ vui lòng xem thêm bài “Hen ở trẻ dưới 5 tuổi” để biết cách nhận biết khò khè và bài “Viêm phổi trẻ em” để nhận biết thở nhanh). Hầu hết trẻ chỉ bị nhẹ, có thể điều trị ngoại trú và theo dõi tại nhà, thường khoảng 5-7 ngày sẽ bớt.
Tuy nhiên, một sốt trẻ diễn tiến nặng, khó thở và giảm oxy máu nặng cần phải nhập viện để theo dõi. Những trẻ này thường có cơ địa đặc biệt như trẻ sinh cực non tháng, trẻ có bệnh lí tim phổi bẫm sinh kèm theo, trẻ có hệ miễn dịch kém … Không phải mọi trẻ thở nhanh đều là bệnh nặng, cha mẹ đừng lo lắng quá nếu trẻ vẫn tỉnh, tươi và bú tốt. Cũng như tất cả bệnh lí khác ở trẻ nhỏ, cha mẹ cần lưu ý đưa trẻ đến khám cấp cứu trong trường hợp trẻ có các dấu hiệu nguy hiểm như: trẻ không thể nuốt được hoặc bỏ bú, nôn ói tất cả mọi thứ, co giật, ngủ li bì khó đánh thức và tím tái (Cha mẹ có thể quan sát rõ nhất tại vùng môi miệng trẻ).
Nguyên nhân gây nên bệnh viêm phế quản ở trẻ
Tác nhân gây viêm phế quản thường là do virus ( dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn). Có thể kể đến các vi khuẩn phổ biến nhất gây nên viêm phế quản là phế cầu khuẩn. Liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn (H.influenzae)… Khi cơ thể có sức đề kháng yếu hoặc thuyên giảm, trong môi trường ô nhiễm. Thời tiết trở lạnh đột ngột, thì những vi khuẩn này hoạt động càng mạnh mẽ, nhất là ở mũi và họng và gây ra bệnh.
Đặc biệt, sau khi trẻ mắc các chứng bệnh viêm hệ tai mũi họng như ho, sổ mũi, cảm lạnh, hay viêm xoang. Những vi khuẩn gây viêm phổi lại càng tích cực hoạt động. Nếu sử dụng quá nhiều kháng sinh. Hoặc sức khỏe của trẻ yếu, ảnh hưởng đến khả năng đề kháng của trẻ. Thì virus có thể sẽ ảnh hưởng đến cuống phổi. Lúc này, khí quản sẽ có hiện tượng sưng phồng, có màu đỏ, có dịch nhầy trong phổi. Chính vì đường thở bị viêm và mắc dịch như vậy mà trẻ sẽ ho nhiều và khó thở.
Chuẩn đoán bệnh viêm tiểu phế quản trên trẻ nhỏ
Chẩn đoán viêm tiểu phế quản chủ yếu dựa trên việc thăm khám của bác sĩ. Ngoài ra xét nghiệm máu và chụp phim X-Quang phổi thường không cần thiết. Như đã trình bày, viêm tiểu phế quản hầu hết do siêu vi. Vì vậy việc điều trị kháng sinh là không cần thiết. Một số trường hợp nặng. Hoặc bệnh kéo dài dai dẳng mới cần cân nhắc sử dụng kháng sinh.
Điều trị chủ yếu trong viêm tiểu phế quản là bù nước. Và vệ sinh mũi họng với nước muối sinh lí để thông thoáng đường hô hấp trên giúp trẻ bú tốt hơn. Trong quá trình bệnh lí, do trẻ thở nhanh cũng như do mất dịch qua chất nôn ói, mồ hôi, trẻ cần phải được cung cấp đầy đủ nước. Cha mẹ có thể tính toán một cách dễ dàng lượng nước tối thiểu. Trẻ cần trong ngày như sau:
- Đối với trẻ dưới 10kg: 100ml x số kg cân nặng
- Đối với trẻ trên 10kg và dưới 20kg: 1000ml + 50ml x số kg cân nặng trên 10kg
- Đối với trẻ trên 20kg: 1500ml + 20ml x số kg cân nặng trên 20kg
Viêm phế quản có thể lây lan qua không khí khi tiếp xúc
Thường viêm tiểu phế quản có thể tự giới hạn sau vài ngày. Nhưng một số trẻ có thể bị những đợt tái phát, khò khè tái đi tái lại. Những trường hợp bị viêm tiểu phế quản trong năm đầu đời nhất là những trẻ bị nặng. Có thể liên quan đến hen (Hen suyễn, hen phế quản) sau này. Vì vậy cha mẹ cần lưu tâm đến các đợt khò khè trong năm qua, khò khè từ lúc mấy tháng tuổi. Khò khè kéo dài bao lâu, một năm qua bị bao nhiêu đợt … Cùng phối hợp với bác sĩ điều trị để theo dõi trẻ sát về sau.
Viêm tiểu phế quản có thể lây lan qua việc tiếp xúc. Với các chất tiết đường hô hấp từ người bệnh: chất tiết hầu họng, nước bọt bắn ra khi ho; chất tiết mũi khi chảy ra ngoài và hát hơi. Hoặc thậm chí qua tiếp xúc các loại đồ chơi có dính chất tiết của trẻ bệnh. Vì vậy biện pháp quan trọng trong phòng ngừa bệnh là rửa tay thường xuyên. Bảo vệ trẻ tránh xa người có triệu chứng ho, cảm lạnh cũng như khói thuốc lá. Hiện tại không có vaccin cho bệnh viêm tiểu phế quản. Chỉ có thuốc sử dụng cho những trẻ có nguy cơ bị viêm tiểu phế quản nặng như: những trẻ sinh non tháng; trẻ có bệnh tim phổi kèm theo.
Lời kết
Vài thông tin chia sẻ cùng Quí cha mẹ. Góp phần giúp cho cha mẹ hiểu biết. Về các bệnh lí đường hô hấp và chăm sóc trẻ tốt hơn. Nếu có điều gì lo lắng đừng ngần ngại trao đổi với chúng tôi. Cám ơn đã theo dõi bài viết.
