Bộ tộc Yanomami sinh sống tại khu vực rừng nhiệt đới Amazon, ngay giữa biên giới của 2 quốc gia là Brazil và Venezuela. Với một quần thể từ 200 đến 250 ngôi làng nằm gần nhau, họ đã sống và duy trì rất nhiều bản sắc đặc trưng của mình từ thế kỉ 17. Trong số những tục lệ còn duy trì đến ngày nay, có một tập tục vô cùng rùng rợn, đó là sử dụng tro cốt người chết để ăn, uống để làm thành món ăn. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu lý do tục lệ này vẫn được duy trì cho đến ngày nay.
Mục lục
Tìm hiểu tộc người Yanomami là ai?
Yanomami (Yąnomamö hoặc Yanomama) là một tộc người ở rừng nhiệt đới Amazon. Biên giới giữa Venezuela và Brazil. Tộc này có khoảng 35.000 người, sống tại khoảng 200 – 250 ngôi làng. Yanomami là bộ tộc lớn nhất của vùng. Bộ tộc Yanomani được cho là xuất hiện từ thế kỉ 17.
Tới hiện tại, họ vẫn sống hoang dã như thuở trước. Với lối săn bắt, canh tác. Và hoạt động thương mại duy nhất là buôn bán bông; thuốc lá tự trồng. Người Yanomami làm nông, đốt nương làm rẫy và trồng trọt. Họ săn khỉ, nai, chim cánh cụt. Lối sống có phần hoang dã là lý do người Yanomami. Vẫn duy trì những nghi thức mai táng đáng sợ. Uống tro cốt người chết là một trong số đó.
Lý do tộc người này uống tro cốt
Người Yanomami không coi cái chết là lẽ tất yếu của sự sống. Đối với họ, ai đó mất đi là vì pháp sư của bộ lạc đối thủ đã cử một linh hồn độc ác đến tấn công. Để bảo vệ linh hồn “vừa bị tấn công” ấy. Và khiến “người chết hòa vào thân xác người sống”. Những người dân ở đây sẽ hỏa táng để lấy tro và đưa tro ấy vào cơ thể.
Nghi thức này cũng tương tự với người bị kẻ thù hữu hình sát hại. Tuy nhiên, chỉ có cánh phụ nữ mới truyền tay nhau quả bầu. Cánh đành ông trong bộ lạc sẽ lên kế hoạch phục thù và tác chiến. Nếu kế hoạch không thành, họ không được phép ăn hết tro cốt. Cho đến khi họ tin rằng người đã khuất đã được phục thù. Không con vướng bận gì nữa.
Cách tro cốt được chế biến
Trong thời gian đốt xác, những người đàn ông sẽ ở bên đống lửa trông coi suốt ngày đêm. Họ liên tục mồi thêm củi khô để xác chết được tan rã nhanh chóng. Khi thịt xương người chết đã thành than, thì những người đàn ông này sẽ cho vào cối và giã nhuyễn thành bột. Thứ bột của xác chết này được đựng trong những quả bầu khô và được cất giữ ở một nơi trang trọng trong nhà.
Khoảng một năm sau, người Yanomami sẽ đem tro cốt người chết ra chế biến thành thức ăn. Tro cốt được chế biến hoặc làm gia vị cho nhiều món, trong đó có món súp chuối. Ngoài ra, những người đàn ông cũng nhét tro cốt vào ống tre, rồi một người thổi, một người hít thật sâu vào trong mũi. Trong ngày lễ tưởng nhớ này, cả bộ lạc cùng thưởng thức các món ăn từ xương cốt người chết. Từ trẻ đến già, từ đàn ông đến đàn bà đều ăn đến hết. Khi ăn những món này, họ tin rằng linh hồn người chết sẽ luôn ở bên cạnh họ.
Người Yanomami liên tục chiến đấu với nhau
Văn hóa Yanomami truyền thống đánh giá cao vào hành vi hung hăng. Người Yanomami liên tục chiến đấu với nhau. Phần lớn đời sống xã hội tộc người này tập trung vào việc. Hình thành liên minh thông qua thương mại. Chia sẻ lương thực với các nhóm thân thiện khác; đồng thời tiến hành chiến tranh chống lại các làng thù địch.
Đến những năm 1990, người Yanomami bị đe dọa. Bởi sự xâm nhập của những những đoàn thợ mỏ Brazil. Vào lãnh thổ của họ ở bang Roraima của Brazil. Năm 1991, chính phủ Brazil dành một diện tích khoảng 93.240 km vuông (trên 30 % lãnh thổ tổ tiên của họ) cho tộc người này sinh sống. Đến đầu thế kỷ 21, cam kết của chính phủ với việc hoạch định; cam kết ranh giới lãnh thổ cho người Yanomami vẫn chưa thống nhất.
